جرم توهین و فحاشی :
بر اساس ماده 608 قانون مجازات اسلامی:
“توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد [مستوجب] جزای نقدی درجه شش خواهد بود.”
امروزه انواع شیوه های ارتکاب جرم توهین و فحاشی در قوانین جرم انگاری شده است .
جرم توهین و فحاشی بر اساس ماده 104 قانون کاهش مجازات اسلامی در زمره جرایم قابل گذشت می باشد بدین معنا که :
تعقیب و رسیدگی به این جرم با شکایت شاکی آغاز و با گذشت شاکی در هر مرحله از رسیدگی، تعقیب این جرم متوقف خواهد شد .
در این نوشتار برآنیم تا ارکان تشکیل دهنده این جرم و نحوه شکایت از مجرم و هم چنین مجازات آن را یررسی نماییم . فلذا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید :
انواع جرم توهین و فحاشی :
- جرم توهین و فحاشی ساده؛
همانطورکه در صدر مقاله بیان نمودیم قانونگذار به تعریف این جرم در ماده 608 قانون مجازات اسلامی پرداخته بدین صورت که :
توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد .
قذف جرم حدی بوده و به معنای این است که :
“شخصی به دیگری نسبت زنا و یا لواط بدهد. بطور مثال به دیگری بگوید تو با فلان شخص زنا کرده ای و یا لواط کرده ای
- سب النبی:
بر اساس ماده 262 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم و یا هریک از انبیاء عظام الهی را دشنام دهد یا قذف کند ساب النبی است و به اعدام محکوم میشود.
تبصره- قذف هر یک از ائمه معصومین علیهم السلام و یا حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها یا دشنام به ایشان در حکم سب نبی است”
- جرم توهین و فحاشی به مامورین دولتی؛
بر اساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات :
“هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها و موسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به چهل و پنج روز تا سه ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا دو میلیون (۲/۰۰۰/۰۰۰) تا بیست و پنج میلیون (۲۵/۰۰۰/۰۰۰) ریال جزای نقدی محکوم میشود.”
- توهین به مقامات سیاسی خارجی:
بر اساس ماده 517 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس علناً نسبت به رئیس کشور خارجی یا نماینده سیاسی آن که در قلمرو خاک ایران وارد شده است توهین نماید به یک تا سه ماه حبس محکوم میشود مشروط به اینکه در آن کشور نیز در مورد مذکور نسبت به ایران معامله متقابل بشود.
تبصره – اعمال مواد این فصل منوط به تقاضای دولت مربوطه یا نماینده سیاسی آن دولت یا مطالبه مجنیعلیه یا ولی او است و در صورت استرداد تقاضا تعقیب جزائی نیز موقوف خواهد شد.”
- توهین و فحاشی به امام خمینی و مقام معظم رهبری؛
بر اساس ماده 514 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات:
“هر کس به حضرت امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی رضوانا… علیه و مقام معظم رهبری به نحوی از انحاء اهانت نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. ”
- توهین به مقامات دولتی حین انجام وظیفه:
بر اساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها و موسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به چهل و پنج روز تا سه ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا دو میلیون (۲/۰۰۰/۰۰۰) تا بیست و پنج میلیون (۲۵/۰۰۰/۰۰۰) ریال جزای نقدی محکوم میشود.”
- جرم افتراء؛
افترا یکی از مصادیق جرم فحاشی و توهین می باشد که بر اساس ماده 699 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس عالماً عامداً به قصد متهم نمودن دیگری آلات و اَدَوات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او می گردد بدون اطلاع آن شخص در منزل یا محل کسب یا جیب یا اشیایی که متعلق به اوست بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نماید و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، پس از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی آن شخص، مرتکب به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا (۷۴) ضَربه شلاق محکوم می شود.”
- توهین به مقدسات و انبیاء و ائمه و حضرت فاطمه:
بر اساس ماده 513 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین(ع) یا حضرت صدیقه طاهره(س) اهانت نماید اگر مشمول حکم سابالنبی باشد اعدام میشود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد”.
نحوه رسیدگی به جرم توهین و فحاشی
- جرم توهین و فحاشی در زمره جرائم کیفری و رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم کیفری می باشد .
- تحقیقات مقدماتی در مورد این جرم معمولا در دادسرای عمومی و انقلاب شهرستانی می باشد که جرم در حوزه آن واقع شده.
- پس از شروع تحقیقات ، دادستان پرونده را به یکی از دادیاران و یا بازپرسان دادسرا حسب ترتیب ارجاع می دهد.
- پس از بررسی و تحقیقات اولیه در دادسرا و احراز مجرمیت شخص ، مقام قضایی کیفرخواست و قرار جلب به دادرسی صادر نموده و پرونده را به دادگاه کیفری ارجاع می دهد .
- نوع دادگاه کیفری بر حسب مجازات جرم ارتکابی متفاوت می باشد :
- بطور مثال : با توجه به اینکه مجازات جرم سب النبی ، اعدام می باشد رسیدگی به این جرم در صلاحیت دادگاه کیفری یک می باشد در صورتیکه رسیدگی به جرائم با میزان حبس کمتر در صلاحیت دادگاه کیفری دو می باشد .
- دادگاه کیفری پس از تحقیق و بررسی های لازم و استماع اظهارات طرفین ( شاکی و متهم) ختم دادرسی را اعلام نموده و حداکثر ظرف مدت یک هفته مبادرت به صدور رای می نماید.
ادله ثبات جرم توهین و فحاشی
روشهای اثبات جرم توهین و فحاشی در قانون مجازات اسلامی اعم است از :
- اقرار مرتکب جرم
- شهادت شهود ( دو فرد عاقل و بالغ )
- علم قاضی
- قسامه
- سوگند
به جرات می توان گفت امروزه توهین بیش از هر عمل ممنوعه دیگری در زندگی روزمره مان اتفاق می افتد. این در حالی است که :
از آثار و عوارض و پیامد های آن بی اطلاع ایم و قانونگذار برای همین عمل به ظاهر ساده مجازات در نظر گرفته است .
قانونگذار بمنظور حمایت از افراد و جامعه و هم چنین جلوگیری از مختل شدن نظم عمومی این عمل را در قانون جرم انگاری نموده و برای آن مجازات در نظر گرفته است .
نکات جرم توهین و فحاشی
- توهین بر اساس ماده 608 و 609 قانون مجازات اسلامی بر دو نوع ساده و مشدد می باشد .
- جرم توهین ویژه اشخاص حقیقی بوده و در اشخاص حقوقی و ادارات فاقد مصداق می باشد زیرا :
- توهین جرمی است که بر روی حیثیت ، اعتبار و شخصیت افراد واقع می شود و اثر می گذارد . در حالیکه اشخاص حقوقی دارای شخصیت به معنای لغوی کلمه نمی باشند .
- توهین صرفاً از طریق لفظ واقع نمی شود بلکه از طریق رفتار ، نوشتار، تصویر نیز واقع می شود.
- جرم توهین و فحاشی بر اساس ماده 104 قانون کاهش مجازات اسلامی در زمره جرایم قابل گذشت می باشد بدین معنا که :
- تعقیب و رسیدگی به این جرم با شکایت شاکی آغاز و با گذشت شاکی در هر مرحله از رسیدگی، تعقیب این جرم متوقف خواهد شد .
مجازات جرم توهین
مجازات جرم توهین بسته به نوع آن ( ساده و یا مشدد ) متفاوت می باشد :
- مجازات توهین ساده بر اساس ماده 608 قانون مجازات اسلامی، جزای نقدی درجه شش ( 6 تا 24 میلیون تومان ) خواهد بود.
- مجازات توهین مشدد بر اساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی ، 45روز الی سه ماه حبس، 74 ضربه شلاق تعزیری و دو میلیون ریال تا 25میلیون ریال وجه نقدی می باشد.
با توجه به حجم و پیچیدگی های بالای مباحث کیفری، برای اطلاع از این جرم و قوانین و مقررات حاکم بر آن ، می توانید از مشاوره تخصصی گروه وکلای یکتا بهره برده تا ضمن بهری گیری از علم و دانش و تخصص وکلای خود، شما را در طی نمودن این مسیر و هم چنین اخد نتیجه مطلوب یاری رسانند .
