غصب عنوان چیست؟
معنای لغوی واژه غصب :
“به معنای تصاحب کردن به زور و یا استیلا بر اموال دیگران می باشد.”
که بر اساس تعریف فوق، غصب می تواند بر سر اموال افراد و یا تصاحب عناوین و مشاغل دولتی و غیر دولتی نیز باشد .
معنای اصطلاحی و قانونی :
بر اساس ماده 555 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است دخالت دهد یا معرفی نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، سندی جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت.”
ارکان غصب عنوان
همانطور که می دانیم هر جرم دارای سه رکن مادی ، معنوی و قانونی می باشد که جرم غصب عناوین نیز از این قاعده مستثنی نبوده و ارکان آن به شرح ذیل می باشد :
رکن قانونی:
رکن قانونی جرم غصب عنوان در مواد 555 ، 556 ، 557 قانون مجازت اسلامی جرم انگاری شده است .
- ماده 555 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط بهاو نبوده است دخالت دهد یا معرفی نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور،سندی جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت”
- ماده 556 قانون مجازات اسلامی :
“هر کس بدون مجوز و بصورت علنی لباسهای رسمی مأموران نظامی یا انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشانها، مدالها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد به حبس از سه ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد. و در صورتی که از این عمل خود سوء استفاده کرده باشد به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره – استفاده از البسه و اشیاء مذکور در این ماده در اجرای هنرهای نمایشی مشمول مقررات این ماده نخواهد بود”
- ماده 557 قانون مجازات اسلامی:
“هر کس علنی و بصورت غیر مجاز لباسهای رسمی یا متحدالشکل مأموران کشورهای بیگانه یا نشانها یا مدالها یا سایر امتیازات دولتهای خارجی در ایران را مورد استفاده قرار دهد به شرط معامله متقابل و یا در صورتی که موجب اختلال در نظم عمومی گردد مشمول مقررات ماده فوق است”
رکن مادی:
این جرم تنها با فعل محقق شده و با ترک فعل انجام نمی پذیرد .
در واقع شخص می بایست اقدام به معرفی کردن خود بعنوان یکی از اشخاص در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی نموده و یا در امور دولتی و خصوصی که به او مربوط نبوده دخالت نماید .
رکن معنوی :
رکن معنوی بدین معناست که :
شخص می بایست در ارتکاب جرم علم، عمد و آگاعی نیز داشته باشد .
انواع غصب عنوان
- غصب عنوان وکالت و عناوین آن:
- چنانچه شخصی ضمن توسل به حیله و تقلب خود را وکیل معرفی نموده و بعنوان مشاور حقوقی به عضویت موسسات حقوقی درآید .
- چنانچه فردی با غصب عنوان وکیل اقدام به تنظیم لوایح، دادخواست ، شکوائیه و اظهارنامه نموده و بابت آن وجوهی را بعنوان حق الوکاله از ناحیه موکل دریافت نماید .
مجازات غصب عنوان وکالت :
بر اساس قانون حبس تعزیری :
مجازات غصب عنوان وکالت ، از یک الی شش ماه حبس تعزیری می باشد .
***که رسیدگی به این جرم در دادگاه های کیفری قابل طرح و رسیدگی می باشد .
- غصب عنوان و کلاهبرداری:
در این نوع از غصب عنوان ، شخص با توسل به وسایل متقلبانه، سعی در کلاهبرداری از دیگران می نماید .
***لکن بمنظور اثبات این جرم در محکمه، ادله و مستندات برای اثبات کلاهبرداریمی بایست کافی و محکمه پسند باشند.
مجازات کلاهبرداری با غصب عنوان:
زمانیکه عمل مجرمانه ای مانند غصب عنوان ، منتهی به کلاهبرداری می شود ، در واقع فرد مجرم از طریق جعل یک عنوان دولتی و یا مشاغل مهم غیر دولتی ، اموال و یا ملک و متعلقات یک فرد دیگر را تصاحب می نماید .
مجازات کسی که ضمن غصب عناوین دولتی مرتکب جرم و کلاهبرداری می شود ؛
- 2 الی 10 سال حبس تعزیری
- پرداخت جزای نقدی به میزان کلاهبرداری که صورت گرفته
- و همچنین انفصال دائمی از خدمات دولتی ،می باشد.
مجازات غصب عنوان
بر اساس ماده 555 قانون مجازات اسلامی :
هر کسی اگر بدون داشتن سمت رسمی یا اجازه رسمی ، خود را در مشاغل دولتی ، لشکری ، کشوری و امنیتی دخالت دهد و معرفی نماید :
به 6 ماه الی 2 سال حبس تعزیری محکوم می گردد . و در صورتی که جعل هم انجام داده باشد مجازات جعل هم به این موارد اضافه خواهد شد.
و بر اساس ماده 556 قانون مجازات اسلامی :
اگر کسی بدون مجوز از نشان ها و مدال ها و لباس های رسمی ماموران دولتی و انتظامی سوء استفاده نماید:
از 3 ماه الی یکسال حبس تعزیری به اضافه جزای نقدی محکوم خواهد شد.
غصب عنوان افراد عادی
گاهی اوقات امکان دارد شخص خود را بعنوان یک فرد عادی معرفی نماید بطور مثال خود را به جای مالک یک ملک و یا زمین معرفی نماید .
که در این نوع از پرونده ها فردی که به دورغ خود را به عنوان مالک و یا فروشنده ملکی معرفی نمود ه باشد ، جاعل شناخته می شود.
اما نکته ای که بسیار حائز اهمیت می باشد این است که :
چنانچه دیگران شخصی را به اشتباه از کارکنان و یا ماموران دولت بدانند در صورتیکه آن فرد سکوت نموده و نه تکذیب و نه تایید می نماید ، در واقع جرم غصب عنوان اتفاق نیفتاده است.
نحوه رسیدگی به جرم غصب عنوان
بدلیل اینکه مجازات جرم غصب عنوان، شش ماه الی دو سال حبس تعزیری بوده و از حیث درجه بندی، درجه شش محسوب شده رسیدگی و تحقیقات مقدماتی این جرم در دادسرای عمومی و انقلاب انجام می شود که نحوه رسیدگی به شرح دیل می باشد :
- در ابتدا شاکی می بایست شکایت خود را تنظیم نموده و با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی آن را برای ارجاع به مراجع صالح قانونی ، ثبت نماید .
تنظیم شکواییه در خصوص این عنوان امری کاملا تخصصی بوده و نیازمند آگاهی و تسلط بر قوانین و مقررات کیفری می باشد بطوریکه ارائه شکواییه ای نادرست و غیر اصولی ، می تواند منجر به تضییع حقوق شخص شاکی و هم چنین مواجه شدن وی با شکست شود .
در اینجا به شما توصیه می کنیم به جهت تنظیم شکواییه ای صحیح، قانونی و اصولی از مشاوره حقوقی وکلای کیفری گروه یکتا وکیل بهره برده تا در این مسیر و هم چنین اخذ نتیجه مطلوب به شما یاری رسانند .
- در اینخصوص ، دادستان دستور آغاز تحقیقات مقدماتی را صادر نموده و پرونده را به یکی از بازپرس ها و یا دادیاران ارجاع می دهد .
- دادسرا با بررسی ادله و مستندات ابرازی از ناحیه شاکی، متهم را احضار نموده و توضیحات او را استماع می نماید .
- در این مرحله چنانچه متهم بمنظور ادای توضیحات، بدون داشتن عذر موجه به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه ننماید، برای دومین بار احضار و یا جلب می شود.
- و در انتها چنانچه مقامات دادسرا ارتکاب جرم توسط متهم را احراز نمایند ، کیفرخواست صادر نموده و به همراه متهم آن را به دادگاه کیفری دو ارسال می نمایند .
- لکن در صورتیکه ارتکاب جرم از ناحیه متهم برای مقامات دادسرا محرز نگردد، قرار منع و یا موقوفی تعقیب صادر می شود .
با توجه به حجم و پیچیدگی های بالای مباحث کیفری، برای اطلاع از این جرم و قوانین و مقررات حاکم بر آن ، می توانید از مشاوره تخصصی گروه وکلای یکتا بهره برده تا ضمن بهری گیری از علم و دانش و تخصص وکلای خود، شما را در طی نمودن این مسیر و هم چنین اخد نتیجه مطلوب یاری رسانند .