مواد مخدر چیست؟
به مواد مختلفی که بعنوان محرک در طول زمان باعث تغییر عملکرد ذهن شده و منجر به تغییر حالات روزمره و رفتار های شخص می شود، مواد مخدر گفته می‌شود.
برخی از این مواد اثرات دارویی همچون :
- کم کردن و تسکین درد
- ایجاد خواب عمیق
- اختلال در عملکرد مغز
- بی حواسی
- و عوارض شدید دیگری در پی دارند .
اعتیاد به مواد مخدر
فرد معتاد یک بیمار و اعتیاد به مواد مخدر نوعی بیماری محسوب می شود که :
با تاثیر بر مغز انسان و ترشح هورمونی موجب می شود فرد در استفاده ازین دارو دچار ناتوانی شده و قدرت کنترل و اراده خود را از دست بدهد همانطور که یک شخص عادی بدون مصرف هوا و یا آب احساس خفگی و یا مرگ را تجربه خواهد کرد .
***افراد معتاد ضمن اطلاع از مضرات مصرف این مواد بازهم به استفاده از آنها ادامه می‌دهند.
بسیاری از افراد در ابتدا بعنوان سرگرمی و تفریح از مواد مخدر استفاده می کنند لکن پس از مدتی علی رغم اراده خودشان به این مواد معتاد شده و این مصرف به صورت مکرر ادامه می یابد.
وابستگی به مواد مخدر و دلایل آن
استعمال مواد مخدر بر سیکل مغز تأثیر می‌گذارد و باعث افزایش هورمون هایی همچون دوپامین که رفتارهای لذت‌بخش اما ناسالم را تقویت می‌کنند، می‌شود. و این روند به طاهر لذت بخش سبب می شود تا فرد مجددا این رفتار را تکرار کرده و به استعمال این مواد ادامه دهد تا جایی که در صورت توقف در مصرف این مواد احساس کم بودن و فقدان چیزی در بدن خود را خواهد داشت .
از سوی دیگر ، با ادامه مصرف این مواد، مغز با آن سازگار شده و توانایی سلول‌های آن کاهش می‌یابد بطوریکه شخص دیگر با مصرف همان دوز اول آن احساس را تجربه نخواهد کرد و لاجرم بر استفاده میزان زیادتری خواهد بود تا بتواند به همان میزان رضایت برسد.
و ادامه این روند موجب می شود شخص دیگر از اعمال عادی که در گذشته انجام می داده است ،همچون :
- غذا خوردن
- وقت گذراندن با خانواده و یا دوستان
- رابطه جنسی
- فعالیت های اجتماعی
- تفریح و … لذت کافی را نبرد .
همچنین استفاده مکرر ازین مواد عملکردهای دیل را تحت تأثیر قرار می‌دهد :
- رفتار و اخلاق.
- یادگیری
- تصمیم‌گیری
- حافظه
- و…
انواع مواد مخدر
مواد مخدر در انواع گوناگونی تهیه می شوند که هر کدام آثار و عوارض مخصوص به خود را دارا می باشند.
مواد مخدر به دو نوع صنعتی و سنتی تقسیم میشوند.
انواع مواد مخدر سنتی
مواد مخدر سنتی موادی هستند که :
بصورت مستقیم از گیاهان طبیعی به دست می‌آیند و فرایندهای شیمیایی بر روی این نوع از مواد مخدر انجام نمی‌گیرد . این مواد عبارتند از :
- هروئین
- تریاک
- حشیش
- شیره تریاک
- ماشرو م ویا همان قارچ
- ماری جوانا ( اطظلاحا گل )
- ناس
نکته: عوارض این نوع از مواد مخدر و میزان وابستگی که ایجاد می کند به مراتب کمتر از مواد مخدر صنعتی می باشد .
هروئین
هروئین نوعی ماده غیرقانونی می باشد که :
با افزایش ترشح دوپامین در بدن انسان و مغز باعث ایجاد احساس شادی و سرخوشی در وی خواهد شد .
هروئین بسیار اعتیادآور بوده زیرا نوعی آرامش و رهایی را در شخص ایجاد نموده که در حالت عادی نمی تواند تجربه کند .
بر اساس یک آزمایش، دریافتند بطور تقریبی از هر چهار نفری که این ماده را امتحان می‌کنند، یک نفر به این ماده معتاد می‌شود.
بدلیل شدید بودن علایمی که اعتیاد به این ماده برای شخص بوجود می آورد و هم چنین دشواری در ترک آن…
سبب شده است تا علایمی هم چون بی خوابی ، اظطراب و استرس، افسردگی به دنبال ترک این ماده مخدر برای شخص بر جای بماند .
تریاک
تریاک از گیاهی به اسم خشخاش گرفته می شود .
خشخاش یکی از اولین گیاهانی می باشد که برای استفاده دارویی کشف و ثبت شد.
تریاک ماده ای چسبناک به رنگ قهوه‌ای تیره همراه با بوی قوی می باشد که بصورت مایع و یا پودر تولید می‌شود.
تریاک را به 2 شیوه می توان استعمال نمود هم می توان آن را بصورت خوراکی استفاده کرد و هم می توان آن را بصورت دود وارد بدن نمود .
مصرف این ماده در افراد مختلف علائم کوتاه و یا بلند مدتی ایجاد می نماید که عبارتند از :
کوتاه‌مدت
- تنفس آرام
- احساس رضایت موقت
- یبوست
- آرامش خاطر
- ازدست‌دادن اشتها
بلندمدت
- اختلال در چرخه قاعدگی در خانم‌ها
- پایین آوردن میل جنسی و مشکلات باروری
علائم ترک آن شامل :
- تعریق
- افسردگی
- تهوع
- استفراغ
- درد عضلانی
- ناتوانی و … می باشد .
حشیش
حشیش از گیاه شادانه گرفته می شود .
این ماده در واقع همان شیره گیاه شادانه بوده که اعتیاد آور می باشد عوارض و مشکلاتی که این ماده بر جای می گذارد عبارتند از :
- افزایش نا متعادل اشتها پس از مصرف
- شادی و نشاط کاذب
- افزایش درک حواس 5 گانه
- پارانوئید
- توهم
- چرخاشگری
- فراموشی و ….
***استفاده طولانی‌مدت از این ماده موجب به خطر انداختن ریه ها و مشکلات قلبی عروقی خواهد شد .
شیره تریاک
از جوشاندن و صاف کردن تریاک سوخته ، شیره تریاک بدست می آید.
اثراتی که شیره تریاک بر بدن بر جای می گزارد به مراتب از تریاک بیشتر می باشد بطوریکه شخص بعد از هر بار مصرف به سرعت احساس خماری می نماید .
استعمال این ماده همچون تریاک از 2 طریق خوراکی و دود نمودن می باشد .
ماشروم و قارچ
در برخی از قارچ‌ها ترکیبات توهم‌زایی همچون سایلوسیبین و سایلوسین وجود دارند.
این قارچ‌ها معمولا در مکزیک و آمریکای مرکزی یافت می شوند و از نظر ساختاری شبیه سروتونین است به همین جهت ضمن ایجاد اختلال در عملکرد سیستم سروتونین اثرات خود را به مرور آغاز می نمایند .
استعمال این ماده بصورت خوراکی بوده و موجب ایجاد علایمی در شخص می شود که عبارتند از :
- مشاهده تصاویر غیر واقعی
- شنیدن صداهای غیر واقعی
- احساسات کادب
- افزایش در درک حواس 5 گانه و….
- تهوع
- اختلالات عصبی
- پارانوئید
حتی در برخی از افراد افکار وحشتناکی مثل اضطراب، ترس از جنون، احساس خفگی ، توقف زمان بوجود می آید .
***اثرات آن بصورت تقریبی بین 20 الی 90 دقیقه بعد از مصرف آغاز شده و به مدت ۱۲ ساعت ادامه دارد.
ماری‌جوانا
این ماده همانند حشیش از گیاه شاهدانه به دست می‌آید.
تنها با این تفاوت که :
این ماده بیشتر از برگ‌های گیاه شادانه بدست می آید .
این ماده مخدر بعنوان دارویی برای تسکین درد های مزمن و عصبی و هم چنین کاهش لرزش دست در بیماری پارکینسون تجویز می شود .
ترک این ماده مخدر منجر به بروز علایمی می شود که عبارتند از :
از دست دادن اشتها
ناراحتی جسمی
اختلالات روحی و روانی
بی‌قراری و …
ناس
ناس از گیاه تنباکو به دست می‌آید و با آهک مخلوط می‌شود.
ناس ماده‌ای به رنگ سبز می باشد که دارای بو و طعم تندی است.
مصرف این ماده عوارضی هم چون :
- سردرد
- سرگیجه
- تهوع
- اختلال و عدم تعادل حرکتی و رفتاری
- غیر طبیعی شدن حرکت چشم‌ها
- سرطان لثه ، حنجره و روده بزرگ را به ارمغان خواهد داشت.
انواع مواد مخدر صنعتی
مواد مخدر صنعتی به شکل قرص مصرف شده و عوارض شدیدی دارند.
فرایندهای شیمیایی بر روی این نوع از مواد مخدر انجام می‌گیرد.
این نوع از مواد نسبت به مواد مخدر سنتی، به مراتب عوارض و اثرات بیشتری داشته به همین دلیل ارتکاب جرم حمل مواد صنعتی مجازات سنگین‌تری را در پی خواهد داشت .
انواع مواد مخدر صنعتی :
- شیشه
- ال‌اس‌دی
- کراک
- ترامادول
- متادون
- کوکائین
- ریتالین
- مورفین
- استروئید
- قرص اکس
شیشه
شیشه( متامفتامین ) بعنوان محرک قوی به‌صورت پودر و یا کریستال در آزمایشگاه ساخته می‌شود.
استعمال این ماده به 2 صورت تزریق ویا از طریق دود می باشد .
علایم استفاده از این ماده مخدر :
- شادی کاذب
- خواب زیاد
- کاهش اشتها
- افزایش تحریک‌پذیری و لذت
- پرخاشگری و یا خشونت
هم چنین استفاده زیاد از این ماده مخدر، در طول زمان، به نواحی از مغز که مربوط به یادگیری و حافظه می باشد آسیب رسانده و عواطف را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هم چنین فرد معتاد پس از یک دوره شدید استفاده از این مخدر و کنار گذاشتن یهویی آن مبتلا به افسردگی شدید، خودکشی و … می شود.
ال‌اس‌دی
این ماده مخدر جزء دسته داروهای روان‌گردان به‌حساب می‌آید.
ال‌اس‌دی یک ماده سفید و بی‌بو به شکل کریستال می باشد .
علایم این ماده عبارت است از:
- تغییرات در ادراک
- توهم
- استماع مردمک چشم
- سردرد
- تهوع
- افزایش دمای بدن
- توقف زمان حتی مصرف بیش از حد این ماده می‌تواند منجر به مرگ شود.
کراک
کراک با انجام فرایندهایی بر روی کوکائین به‌دست‌آمده که با ایجاد حرارت شکسته و کریستالی می‌شود.
استعمال این ماده تنها از طریق دود خواهد بود.
علائم این ماده عبارت است از :
- خوشی کاذب
- فشارخون بالا
- کاهش اشتها
ترامادول
ترامادول ماده مخدری است که :
برای تسکین درد در بزرگسالان تجویز می‌شود. علایم استفاده از این ماده مخدر عبارت است از:
- وابستگی
- مشکلات تنفسی
- خواب‌آلودگی
- سردرد
- خشکی دهان
- عصبی شدن و….
متادون
متادون در مقایسه با دیگر مواد مخدر لذت کمتری داشته، لکن وابستگی جسمی و روانی بالایی بدنبال در افراد ایجاد می نماید
استعمال این دارو بصورت خوراکی و یا از طریق تزریق می باشد .
علایم ترک آن شامل :
- لرزش دستها و عضلات
- تهوع
- استفراغ
- گرفتگی شکم
- اظطراب و استرس می باشد.
کوکائین
کوکائین از گیاه کوکا که در آمریکای جنوبی رشد می‌کند، تهیه می شود و بصورت پودر در می آید .
استعمال این ماده از طریق بینی می باشد . و یا می توان بصورت دود و تزریق آن را مصرف کرد .
*** اثرات مصرف این ماده سریع، شدید و کوتاه‌مدت می باشد .
علایم استفاده از این ماده عبارتند از :
- افزایش شادی، هیجان و هوشیاری
- خستگی جسمی و روحی می باشد .
هم چنین ترک کوکائین باعث افسردگی و هوس شدید به مصرف آن می شود .
ریتالین
ریتالین جز داروهای محرک بسیار قوی بوده و علائم ترک شدیدی داشته به همین دلیل ترک آن مشکل می باشد.
مورفین
مورفین از گیاه خشخاش بعنوان مسکن و ماده مخدری قوی تولید می‌گردد .
این ماده مخدر می تواند به اشکال گوناگونی استعمال گردد :
- شکل مایع
- کپسول
- شیاف
- قرص
- تزریق
این ماده در مغز و نواحی مربوط به مغز اتصالاتی وارد کرده و به همین دلیل اثرات ضد درد ایجاد می‌نماید .
علائم ترک این ماده مخدر عبارتند از :
- درد های عضلانی،
- انقباض و گرفتگی شکم
- آبریزش بینی
- کاهش اشتها
- بی‌قراری
- افزایش فشارخون
- استفراغ
- سرگیجه
- بی‌خوابی
- تنفس شدید
- افسردگی
قرص اکس یا اکستازی
اکستازی دارویی مصنوعی می باشد که :
باعث تغییر در ادراک انسان و رفتار او می باشد .
این ماده توهم‌زا می باشد.
علایم این ماده عبارتند از :
- نارسایی کبد، کلیه یا قلب
- افزایش انرژی
- لذت
- تحریک حواس 5 گانه
- افزایش دمای بدن
- مرگ
مصرف اکستازی بدلیل تحریک غدد جنسی احتمال برقراری رابطه و هم چنین انتقال بیماریهایی مثل هپاتیت و … را افزایش می دهد .
استروئید
استروئیدهای آنابولیک باعث تغییراتی در هورمون‌های جنسی مردانه (تستوسترون) میشوند.
به این ترکیبات استروئیدهای آنابولیک – آندوژنیک یا به‌اختصار AAS گفته می‌شود.
پزشکان استروئید را به جهت به تأخیر انداختن بلوغ و بیماری‌های مربوط به ازدست‌دادن عضلات تجویز می‌کنند. برخی از ورزشکاران و بدنسازان از این داروها برای بهبود عملکرد ورزشی و یا ظاهر فیزیکی سوءاستفاده می‌کنند.
استروئیدهای آنابولیک، با تاثیر بر برخی از مسیر های مغز هورمون های دوپامین و سروتونین را تحت تأثیر قرار می دهند و این مهم تاثیرات به سزایی بر خلق و خو و رفتار استعمال کنندگان می گذارد به همین دلیل می توان گفت :
اثرات این ماده با سایر مواد مخدر متفاوت می باشد .
مصرف زیاد این ماده علایمی به دنبال دارد که عبارتند از :
- مشکلات روحی مانند پارانوئید
- اختلال در قضاوت و تصمیم گیری
- تحریک‌پذیری شدید
- تورم بدن
- توهم
- آکنه شدید
- نوسانات شدید خلقی
- تغییر در ویژگی‌های جنسی مانند کوچک شدن بیضه در مردان و رشد موهای صورت در زنان
و هم چنین پیامدهای جدی آن شامل
- بیماری قلبی
- آسیب کبدی و
- نارسایی کلیه می‌شود.
اثرات مواد مخدر
همانطور که در مقاله مشاهده نمودیم مواد مخدر انواع گوناگونی داشته که هر کدام آنها بسته به ترکیب و ساختار آن و میزان اثرگذاری، عوارض و تاثیرات متفاوتی را بر بدن استعمال کننده بر جای می گذارد .
هم چنین کلیه مواد مخدر شامل اثرات کوتاه مدت و بلند مدت بوده که در این مقاله به شرح و تفصیل آها را بیان نمودیم .
پیامدهای مصرف مواد مخدر :
- داروهایی که در باشگاه‌‌ها به‌صورت مایع، قرص یا پودر مصرف میشوند، اغلب دارای مواد ناشناخته‌ای بوده که برای بدن مضر هستند. مثل آمپول های استروئیدی و…
- شیشه، مواد مخدر صنعتی و کوکائین بسیار اعتیادآور هستند. به طوریکه می توانند در کوتاه مدت و یا بلند مدت اثراتی همچون روان‌پریشی، تشنج و یا مرگ را بدنبال داشته باشد.
- مواد استنشاقی که از طریق بینی استعمال می شوند مثل کوکائین یا اصطلاحا کوک، باتوجه‌به ماهیت سمی خود می‌توانند سطوح مختلف آسیب را وارد نمایند.
- قرص اکس (اکستازی) می‌تواند باعث کم‌آبی بدن، عدم تعادل و عوارضی مانند تشنج شود. این ماده در طولانی‌مدت باعث آسیب به مغز می شود .
جلوگیری از مصرف مواد مخدر
بهترین راه جلوگیری از اعتیاد به این مواد این است که :
در هیچ زمان و تحت هیچ شرایطی آنها را امتحان نکنید.
حتی چنانچه پزشک، به دلیل بیماری دوز کمی از مصرف این مواد را برای شما تجویز نموده است، هنگام مصرف مراقب باشید و دستورالعمل‌های پزشک را رعایت نمایید
در صورتیکه احساس می‌کنید، باید دوز بیشتری از این دارو را مصرف کنید، حتماً در ابتدا با پزشک خود مشورت کرده و بدون اطلاع پزشک میزان استفاده از دارو را زیاد نکنید.
همچنین مواد مخدر جزو دسته جرایم کیفری به حساب می آید و بدیهی است باتوجه به پیامدهای ناگوار و عوارض مخربی که بر روی بدن انسان بر جای می گذارد تولید، حمل، نگهداری و فروش آن تقریبا در سطح همه کشورها خلاف قانون و جرم محسوب شود و مرتکبان اینگونه افعال مجرم شناخته شده و مجازات شوند.
***در نهایت اعمالی از قبیل خرید و فروش و حمل، استعمال مواد مخدر از هر نوع و تحت هر عنوانی جرم به حساب می‌آید و پیگرد قانونی دارد.
همان طور که در مقاله بیان شد:
موضوع مواد مخدر به دو بخش ذیل تقسیم بندی میشوند و مجازاتی که برای آن در نظر گرفته می شود بسته به نوع آن متفاوت می باشد .
- مواد مخدر غیر صنعتی: تریاک، شیره، گراس، بنگ، سوخته..
- مواد مخدر صنعتی: شیشه، هروئین، کراک، کوکائین..
با توجه به حجم و پیچیدگی های بالای مباحث کیفری، برای اطلاع از این جرم و قوانین و مقررات حاکم بر آن ، می توانید از مشاوره تخصصی گروه وکلای یکتا بهره برده تا ضمن بهری گیری از علم و دانش و تخصص وکلای خود، شما را در طی نمودن این مسیر و هم چنین اخد نتیجه مطلوب یاری رسانند .
