خلع ید/نمونه دادخواست خلع ید/مدارک لازم برای دعوی خلع ید

خلع ید به معنای جلوگیری از تصرف غیر قانونی در اموال اعم از (منقول و یا غیر منقول) می باشد.

در قانون، بصورت صریح از واژه خلع ید استفاده نشده است لکن در مواد 308 به بعد قانون مدنی به مبحث خلع ید نیز پرداخته است. دعوای خلع ید دعوای مالی بوده و چنانچه موضوع آن، مال غیر منقول باشد، ملاک برای محاسبه هزینه دادرسی، ارزش منطقه ای ملک می باشد.

در این مقاله دعوای خلع ید و تعریف آن و وجه تمایز آن با تصرف عدوانی و تخلیه ید را قرار داده ایم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

خلع ید 

مالکین املاکی که توسط دیگران مورد تصرف غیرقانونی قرار می گیرند، می توانند تحت شرایطی از مراجع صالح، تقاضای خلع ید یا رفع تصرف نمایند.

خلع ید انواعی داشته که عبارتند از:

• خلع ید امانی:

در این دعوا، میان طرفین قراردادی وجود دارد و چنانچه در این قرارداد، موعدی تعیین شده باشد، بعد از انقضای موعد قرارداد در صورتیکه متصرف، علی رغم میل و رضایت مالک هم چنان به تصرفات خود ادامه دهد، بعنوان غاصب شناخته شده و ضامن خواهد بود و می توان دعوای خلع ید امانی را علیه وی مطرح نمود.

البته توجه به این نکته ضروری می باشد که،

چنانچه در قرارداد منعقده میان طرفین، مدتی تعیین نشده باشد، در صورتی می توان دعوای خلع ید امانی را علیه متصرف مطرح نمود که، مالک ملکش را مطالبه کرده باشد و متصرف از رفع تصرف و تحویل ملک امتناع نموده باشد.

• خلع ید غاصبانه:

همانطور که می دانید، تا زمانی که مالک یک ملک به استناد حق مالکیتش در ملک خود تصرف نماید، این تصرف قانونی بوده و مشکلی بوجود نخواهد آمد لکن مشکل زمانی محقق خواهد شد که این تصرف مصداق غیر قانونی و غاصبانه داشته باشد.

دعوای خلع ید زمانی مطرح می شود که،

ملک متعلق به مالک به صورت غیرقانونی در تصرف دیگری قرار گرفته و خواهان در واقع تقاضای رفع این تصرف را دارد. لکن بدلیل اینکه خواهان، مدعی غاصبانه بودن این تصرف بوده، می بایست این ادعای خود را با ارائه دلایلی به اثبات برساند.

بطور مثال: یکی از مواردی که خواهان می بایست آن را اثبات نماید، مالکیت او بر ملک می باشد. بعد از اثبات مالکیت خواهان بر ملک و اثبات غیر قانونی بودن تصرف خوانده، می توان دعوای خلع ید غاصبانه را مطرح نمود.

توجه به این نکته ضروری می باشد که:

در این دعوا میان طرفین، قراردادی وجود ندارد.

• خلع ید مشاعی:

در دعوای خلع ید مشاعی چنانچه حکم خلع ید به نفع مالک قسمتی از ملک مشاع و علیه متصرف صادر شده باشد، از تمام ملک خلع ید می شود لکن تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده، مشمول مقررات املاک مشاعی است.

بنابراین در این دعوا قانونگذار به طور استثنایی اجازه داده است که، مالک قسمتی از ملک مشاع بتواند با استناد به حکم صادره از کل ملک خلع ید بنماید.

مقایسه خلع ید، تخلیه ید و تصرف عدوانی

• در دعوای خلع ید (یا همان دعوای مالکیت) دادگاه در صورتی حکم بر علیه خوانده صادر می نماید که،

خواهان بتواند با ارائه ادله و مدارک، مالکیت خود را نسبت به ملک موضوع دعوا، اثبات نماید.

به عبارتی دیگر خلع ید از اموال غیر منقول، فرع بر اثبات مالکیت می باشد.

• در دعوای تخلیه ید(مثل دعاوی که میان موجر و مستأجر بوجود می آید) میان طرفین، قرارداد وجود داشته و بر سر مالکیت خواهان بر ملک موضوع دعوا و قانونی بودن ید خوانده اختلافی وجود نداشته و مورد قبول طرفین می باشد لیکن خواهان ادعا می نماید که ادامه ید خوانده بر ملک، بر خلاف قانون و یا قرارداد بوده و می بایست تخلیه صورت گیرد.
• مطابق قانون، دعوای تصرف عدوانی بدین معنا می باشد:

«ادعای متصرف سابق مبنی بر این که دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول او را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید»

یکی از مهم ترین وجوه افتراق میان دعوای تصرف عدوانی و تخلیه ید این است که:

در دعوای تخلیه ید خواهان الزاما می بایست مالکیت خود را بر ملک موضوع دعوا اثبات نماید در غیر اینصورت طرح دعوا با این عنوان وجاهت قانونی نخواهد داشت در صورتیکه در دعوای تصرف عدوانی چنین نمی باشد و

مدعی در اثبات ذیحقی خود به تصرفات سابق خویش استناد می نماید و بر خلاف دعوای خلع ید به حق مالکیت خود نسبت به ملک که ممکن است داشته یا نداشته باشد متمسک نمی شود و از سوی دیگر، عدوانی بودن تصرفات خوانده را ادعا می نماید.

بنابراین در دعوای تصرف عدوانی بر خلاف دعوای خلع ید، دادگاه دیگر وارد دلایل مالکیت نمی شود.

هم چنین شکست در دعوای تصرف عدوانی مانع از اقامه دعوای مالکیت نمی باشد.

مدارک لازم برای خلع ید

برای طرح دعوای خلع ید می بایست مدارکی را ارائه نمایید که به شرح ذیل می باشد.

• مدارک هویتی (اعم از کارت ملی و شناسنامه)
• استشهادیه بمنظور شهادت پیرامون مالکیت ملک
• سند مالکیت ملک
• نظر کارشناس و مدارک تحقیقاتی محلی
• شماره پرونده استنادی طرح دعوا
• ارائه نظر کارشناس پس از بازدید محلی و منطقه‌ ای

مراحل طرح دعوی خلع ید

طرح دادخواست خلع ید، مراحلی داشته که به شرح ذیل می باشد:

در وهله اول خواهان (مالک ملک) می بایست بمنظور تنظیم و ثبت دادخواست تحت عنوان خلع ید، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نزدیک محل سکونت خود مراجعه نموده و پس از تنظیم دادخواست، اقدام به ثبت آن نماید.

• تنظیم دادخواست توسط خواهان (مالک ملک)

تنظیم دادخواست در خصوص این عنوان، امری کاملا تخصصی بوده و نیازمند آگاهی و تسلط بر قوانین و مقررات حقوقی می باشد بطوریکه ارائه دادخواستی نادرست و غیر اصولی، می تواند منجر به تضییع حقوق مالک و هم چنین مواجه شدن وی با شکست شود.

در اینجا به شما توصیه می کنیم به جهت تنظیم دادخواستی صحیح، قانونی و اصولی از مشاوره حقوقی وکیل حقوقی گروه یکتا وکیل بهره برده تا در این مسیر و هم چنین اخذ نتیجه مطلوب به شما یاری رسانند.

• پس ‌از ثبت دادخواست خلع ید متقاضی، پرونده به دادگاه صالح ارسال می ‌شود. پس ‌از آن یک وقت برای جلسه رسیدگی تعیین گردیده و پیامک‌ آن از طریق ثنا اطلاع ‌رسانی خواهد شد.

• پس از بررسی ادله و مدارک توسط مرجع قضایی، رأی مقتضی در خصوص پرونده صادر می ‌شود و طرفین فرصت دارند از طریق واخواهی و تجدید نظرخواهی نسبت‌ به رأی صادره اعتراض نمایند.

 نمونه دادخواست خلع ید

مشخصات خواهان:

(نام و نام خانوادگی، شماره ملی و آدرس مالک)

مشخصات خوانده:

(نام و نام خانوادگی، شماره ملی و آدرس متصرف)

خواسته:

تقاضای صدور حکم مبنی ‌بر خلع ید به انضمام کلیه خسارات دادرسی

دلایل و منضمات دادخواست:

• استشهادیه محلی
• شهادت شهود
• سند مالکیت

شرح ماوقع

ریاست محترم …………………

با سلام و عرض ادب

احتراماً به استحضار می‌رساند:

اینجانب ……………..به موجب سند رسمی به شماره………….. مورخه   /  /    تنظیمی در دفترخانه شماره ……………. واقع در ……………………..شش ‌دانگ آپارتمان به پلاک ثبتی …………. فرعی از ………….. اصلی بخش…………حوزه ثبتی…….به نشانی………………………. را از خانم/آقای ……………… خریداری نموده ام.

متأسفانه با وجود مالکیت بنده به استناد مدارک ابرازی و علی‌رغم این‌که بنده هیچ‌ گونه اذن و اجازه ‌ای مبنی ‌بر تصرف و استفاده از ملک خویش را به خوانده محترم نداده ‌ام و ایشان با قهر و غلبه و زور در ملک من ساکن شده‌ اند و علی‌رغم درخواست ‌های مکرر از ایشان، حاضر به تخلیه ملک نمی باشند.

فلذا با توجه به محترم بودن حق مالکیت افراد و از آن‌جا که بنده مالک رسمی و قانونی ملک می باشم و نظر به شرح ستون خواسته و ادله و مستندات ابرازی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی ‌بر خلع ید خواهان از ملک مذکور از آن مقام محترم مورد استدعا می ‌باشد.

 

بمنظور کسب اطلاعات در زمینه دعوی تایید بطلان معامله به جهت در رهن بودن، توصیه می شود از مشاوره وکیل حقوقی گروه یکتا وکیل بهره مند شوید تا به شما در طی نمودن این مسیر و هم چنین اخد نتیجه مطلوب یاری رسانند.